Grip op een dip – depressie

Er bestaan vele soorten benamingen voor depressie. Zo noemt de een het een  ‘dip’ of ‘down’ en zegt de ander dat het gewoon niet lekker loopt. Ik zal in dit artikel steeds de term depressie gebruiken, maar het is wel belangrijk om te benoemen dat er veel ‘soorten’ depressie zijn. De lichtste vorm van depressie is het verschijnsel ‘depressieve klachten’. Iemand heeft dan last van depressieve symptomen, maar toch wordt door de clinicus bepaald dat er niet gesproken kan worden van een depressie. Desalniettemin moet ook hier aandacht aan besteed worden.  Naast de depressieve symptomen heb je in oplopende schaal de lichte, middelmatige, en zware depressie. Hoe zwaarder iemand depressief is, hoe meer symptomen er zijn en hoe ernstiger deze symptomen zijn.

Symptomen depressie

In de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5th Edition, de richting van het classificeren van stoornissen,  is iemand depressief wanneer hij of zij minstens vijf van de negen symptomen heeft gedurende twee weken. Toch kun je met minder symptomen ook de diagnose depressie krijgen. Zo zijn er twee kernsymptomen: somberheid en vermindering in plezier in zaken die normaal plezierig waren. Met het hebben van één kernsymptoom kun je de diagnose al krijgen.

Lichamelijke klachten en de psychische klachten zijn twee categorieën symptomen. De belangrijkste lichamelijke klachten zijn: minder of juist meer eetlust, te veel of te weinig slapen en een verlaagd libido. De belangrijkste psychische klachten zijn: somberheid, leegte voelen, het gevoel hebben dat er iets fout zit, minder plezier beleven in activiteiten die normaal plezierig gevonden werden, gedachten over ‘er niet zijn’, minder naar dingen uit kunnen kijken, wanhoop, geen zin om met anderen te zijn, gebrek aan zelfvertrouwen en schuldgevoelens. De symptomen worden door velen in de ochtend als het meest aanwezig ervaren, maar dat hoeft niet altijd het geval te zijn.

Wat door velen als het ernstigste symptoom wordt ervaren is dat depressie aanwezig is bij alles wat ze doen, denken en voelen. Ze merken dat ze niet meer de controle hebben en dat iets anders de controle heeft. Dit wordt vaak als erg beangstigend ervaren. Er zijn ook mensen die zich niet beseffen dat ze depressief zijn. Het gevolg hiervan kan zijn dat men denkt  helder  te denken, te handelen en logische (drastische) beslissingen te maken. IK stop met mijn baan en verbreek mijn relatie, terwijl in feite de depressie de beslissing tekent.

Depressieve mannen versus depressieve vrouwen

De uiting van depressie verschilt erg tussen mannen en vrouwen. Vrouwen krijgen veel vaker de diagnose depressie en dat zette psychologen en psychiaters aan het denken. Zijn vrouwen dan vaker depressief dan mannen?

Mannen

Steeds meer onderzoek beweert dat dit verschil in de hoeveelheid diagnoses tussen mannen en vrouwen te verklaren is door het feit dat mannen een depressie minder snel herkennen dan vrouwen. Mannen zoeken ook minder snel hulp. Dit kan mogelijk deels verklaard worden door culturele rolpatronen waarin expliciet of impliciet geuit wordt dat verwacht wordt dat mannen niet hun emoties en verdriet uiten. Mannen zouden altijd controle over hun emoties moeten hebben en ook horen ze niet te praten over negatieve gevoelens. Als er zo’n verwachting wordt geschept, dan is het niet heel verrassend dat mannen vaker gevoelens negeren, ontkennen en verbergen. Ze zijn dus ook veel eerder dan vrouwen geneigd om een depressie te ontkennen. Een depressieve man herken je als omgeving dan ook aan terugtrekking, irritatie en plotselinge angsten. Overigens ontstaan er bij depressieve mannen vaker problemen met het werk en in de relatie. Ze storten zich vaker op werk, nemen vaker afstand van hun relatie en sluiten zich af om het zelf op te lossen.

Vrouwen

Vrouwen gedragen zich in een depressie meer op een manier die men normaal gesproken verwacht bij depressie. Wellicht zorgt dit er ook voor dat vrouwen eerder de diagnose ‘depressie’ krijgen dan mannen, die dit op een minder stereotype manier uiten. Depressieve vrouwen gedragen zich in het algemeen emotioneel, huilen veel en zijn vaak gepreoccupeerd met schuldgevoelens en gevoelens van onzekerheid. Bij depressieve vrouwen ontstaan er minder snel problemen in met het werk en in de relatie. Zo overwerken ze zich minder en zoeken ze eerder steun bij hun partner.

Depressie vanuit de zijlijn

Een depressie  is niet alleen zwaar voor diegene die aan een depressie lijdt. Het is ook zwaar voor de omgeving van de persoon. De omgeving moet zich aanpassen en moet veel incasseren. Zo leidt de moeilijke bereikbaarheid van een persoon in vele gevallen tot eenzaamheid, teleurstelling en moedeloosheid. 

Tips voor naasten

Het kan voor de omgeving lastig zijn om niet afstand te nemen van diegene. Iemand met een depressie zoekt zelf afstand en duwt de omgeving van zich af, dus blijven proberen betrokken te blijven zal vaak in de eerste instantie niet belonend ontvangen worden. Toch is het belangrijk dat iemand met een depressie niet in een sociaal isolement komt, ook al veroorzaakt diegene dit zelf met zijn gedrag. Het is belangrijk, omdat een sociaal isolement een sterk negatief effect heeft op herstel. Sociale steun heeft daarentegen een heel positief effect op herstel.
Hoe hou je dit vol als naaste? Allereerst is het belangrijk dat naasten iemand hebben om mee over de situatie te praten. Dit lucht voor velen op.  Daarnaast is het volhouden van betrokkenheid veel makkelijker wanneer men weet dat de persoon met een depressie professioneel geholpen wordt. Men heeft dan meer zicht op de prognose en er kan verwacht worden dat het herstel aanzienlijk sneller gaat als men geholpen wordt. Het is dus als naaste belangrijk iemand te blijven stimuleren om hulp te zoeken en/of therapietrouw te blijven.

De depressie van een gezinslid, vriend of partner kan als een kans op een positieve verandering opgevat worden. Je kunt dan als gezin, vriendengroep of partners besluiten dat bepaalde patronen veranderd moeten worden. De depressie kan dan uiteindelijk dus leiden tot een positievere verhouding.

En wellicht het belangrijkste; besef dat het weer goed zal komen, al heeft het tijd nodig.

Tips voor als je zelf te maken hebt met depressie

Dit is absoluut tip nummer één; durf professionele hulp te vragen en wacht hier niet mee. Het kan moeilijk zijn, maar het is goed om te beseffen dat je niet alles alleen aankan. Hulp vragen is geen zwakte, maar juist effectief gedrag.  Depressie is goed te behandelen. Door hulp te vragen hoeft een depressie niet onnodig lang te duren. Daarnaast geldt ook dat hoe eerder een depressie aangepakt wordt, hoe sneller het weer over gaat en hoe minder kans men heeft op terugval. Daarbij is het belangrijk om te weten dat je niet bang hoeft te zijn voor enge behandelingen. Er wordt in de eerste plaats nooit een behandeling inzet zonder toestemming. Daarnaast zijn veel mensen bang voor het moeten nemen van antidepressiva. Ook dit gebeurt niet zonder instemming en daarbij zijn er veel behandelingen zonder medicijnen mogelijk. Zeker de veelvoorkomende lichte depressie, wordt bijna nooit met medicijnen behandeld.

Neem belangrijke beslissingen pas wanneer je weer in een stabiele staat bent. Een psycholoog kan je helpen bepalen wanneer dat is.

Blijf leuke dingen doen, alleen en met je naasten.

Schrik niet van gedachten,  gevoelens of gedragingen die je opeens blijkt te hebben. Sommigen schrikken omdat ze gedachten, gevoelens of gedrag als ‘niet van zichzelf’ ervaren. Anderen schrikken juist omdat ze aan zichzelf gaan twijfelen: ‘dit zat vast al jaren in me, ik ken mezelf niet’. In beide gevallen gaat het om depressie die speelt met gedachten, gevoelens en gedrag. Om dit wat concreter te maken; iemand kan schrikken van de gedachte dood te willen zijn, maar waarschijnlijk is dat niet iets wat iemand stiekem al jaren heeft gewild. Deze gedachten zijn meestal ook weer helemaal verdwenen na de behandeling.

Schrik niet van het lege gevoel als je aan hobby’s, je studie, je werk of zelfs je dierbaren denkt. Probeer je te beseffen dat dit lege gevoel niet blijvend is.

Praat niet alleen met de psycholoog over de problemen waar je tegenaan loopt. Probeer ook open te zijn tegenover de omgeving. Door open te zijn, voelt men zich beter, ook al is het, zeker in het begin, moeilijk om je te openen over iets wat erg moeilijk is. Wat ook positief is aan open zijn tegenover de omgeving is dat er meer begrip gecreëerd wordt. Men heeft door dat er iets speelt, maar omdat het niet begrepen kan worden, wordt het vaak negatief geïnterpreteerd. Door open te zijn wordt de situatie voor de omgeving vatbaarder en daardoor is het minder lastig om er goed mee om te gaan.

Soms is het goed om concreet op te schrijven waar je dankbaar voor bent. Daarmee kun je besef creëren voor het goede wat je hebt. Misschien heb je wel een hele lieve moeder of vriendin, of gaat alles op school nog goed. Als je dat opschreven hebt kun je het ergens neerleggen waardoor je er steeds weer aan herinnerd wordt.

Ik kon het niet vaak genoeg benadrukken in deze blog; het is heel belangrijk dat er altijd hulp wordt gezocht als er sprake is van een depressie. Dit is mogelijk bij Psycholoog op Afstand. Hier kan een online psycholoog middels internet therapie online individuele psychologische hulp bieden.

Start nu met een online psycholoog

Meld je nu aan voor een intakegesprek met een online psycholoog of psychiater van psycholoogopafstand.nl. Waar, wanneer en hoe jij maar wilt (bv via Facetime, Skype, Whatsapp, chat of email). Zolang je beschikt over internet kun je gebruik maken van onze diensten.

Onze online (Gz-)psychologen zijn ruim ervaren, universitair opgeleid en BIG-gecertificeerd. Hierdoor bieden wij hoogwaardige online hulp. Wij bieden online therapie van Valencia (Spanje), Oakland, Californië,(Amerika) tot Bernheze of Binnenmaas gewoon in Nederland.

Start vandaag nog met online therapie!
Vul onderstaand formulier in om je aan te melden voor een eerste gesprek met een online psycholoog of als je vragen hebt over onze werkwijze.

Ook kun je een bericht sturen naar info@psycholoogopafstand.nl